بروزرسانی: 24 آذر 1404
تحلیل صنعت خودرو باشگاه مشتریان آگاه
تحلیل صنعت خودرو باشگاه مشتریان آگاه
در سال ۴۷ بیش از ۱۲ هزار دستگاه پیکان در ایران ساخته شد در حالی که تیراژ تولید بقیه خودروهای ذکر شده حداکثر از ۲۰۰۰ دستگاه تجاوز نمی کرد. از سوی دیگر تحولات در حوزه فناوری، شیوه تولید و امکانات خودروها را به شدت متحول کرده است. تحول دیجیتال در عرصه صنعت خودروسازی بسیار بااهمیت است و اینترنت اشیا شیوه تولید و امکانات تولید را حت تاثیر قرار داده است. بنابراین مدیریت تولید و مدیریت فناوری اطلاعات نیز دیگر عرصه های اثرگذار بر صنعت خودروسازی هستند.
- شرکت تسلا و پولستار به روش مستقیم محصولات خود را به فروش می رسانند که در این صورت بر مصرف کنندگان تمرکز دارند و باعث موفقیت آنها شده است.
- صنعت خودروسازی در کشورمان، جایگاه بسیار پررنگی در شبکه تولید داشته و سهم قابل توجهی در اقتصاد ملی را از آن خود کرده است.
- مقایسه کلاس خودرویی و توان موتور خودروهای داخلی نیز با خودروهای خارجی که از لحاظ قیمتی در یک رده قرار دارند، نشان از برتری نسبی خودروهای داخلی نسب به خودروهای خارجی هم رده دارد که در این خصوص لازم است علت را در شیوه قیمت گذاری محصولات خودروسازان در دهه گذشته جست وجو کرد.
- این تحولات با روند های جهانی با هدف کاهش انتشار گاز های گلخانه ای و پیروی از مقررات زیست محیطی سختگیرانه تر همخوانی دارد.
- در سال ۱۳۴۱ ایران ناسیونال (ایران خودرو) تأسیس و در سال ۱۳۴۵ اولین خودروی همه گیر تولید داخل یعنی پیکان تولید شد.
ساختارهای هزینه ای موجود در زنجیره تامین صنعت خودرو، نیاز به صرفه جویی را ضروری می کند. از این رو تولیدکنندگان این صنعت به سیستم های تولید به موقع (JIT) که موجب کاهش هزینه ها و بهبود عملیات زنجیره تامین می شود توجه ویژه ای دارند. دیجیتالی شدن زنجیره تامین نه تنها عامل بهبود کارآیی عملیات است، بلکه قابلیت ردیابی و شفافیت در عملیات را نیز افزایش می دهد. افزایش انتظارت مشتریان در کنار بازار رقابتی صنعت خودرو در جهان باعث شده که مدیران فعال در این حوزه نحوه مدیریت و استراتژی فعالیت خود را تغییر دهند.
سایر منابع نظری
دهه ۹۰ شمسی یکی از بهترین و شاید پرخاطره ترین دهه ها برای صنعت خودرو ایران محسوب می شود. اما سال ۹۴ و پس از موفقیت برجام، قراردادهای جوینت ونچر و ورود یک به یک خودروسازان خارجی به ایران، تقویت قراردادهای گذشنه و گسترش خطوط تولید خودروهای مشارکتی و مونتاژ عرصه را برای این صنعت باز کرد. صنعت خودرو ایران همانند سایر صنایع کشور، از ابتدا درگیر چالش ها و سختی هایی شد به گونه ای که روزهای آغازین فعالیت صنعت خودروسازی ایران با مونتاژ برخی مدل های خودرویی همچون خودروهای نظامی و شهری جیپ کلید خورد. البته لازم به ذکر است که خودرو جیپ در هیچ کشوری ارتباط مستقیمی با سیاست نداشته بلکه هر کشوری برای بقای خود در تجهیزات ارتش از آن بهره می گرفته است. یگانه عامل ایجاد انحصار در بازار و صنعت خودروی ایران تحولات نرخ ارز و همین طور وضع تعرفه های سنگین گمرکی، بالغ بر ۱۰۰٪، از سوی دولت برای خودروهای وارداتی می باشد. این مسئله که بانی افزایش دوچندان بهای خودروهای وارداتی بود منجر شد تا قشر متوسط جامعه برای خرید خودرو در رنج قیمتی مناسب با درآمدشان انتخابی جز محصولات داخلی نداشته باشند.
پژوپارس ۶۱۰ میلیون تومان شد/ جدول قیمت
از آن به بعد روند تولید این خودرو به صورت سینوسی ادامه پیدا کرد اما به ناگاه با تشدید شرایط جنگی در ایران و تخصیص منابع موجود به جنگ، پیکان بدترین شرایط را تجربه کرد. ۲-۲- وضعیت ناشفاف سهامداری و مالکیت شرکت های خودروسازی نیز از دیگر معضلات ساختار مدیریتی این صنعت است. هر چند که به ظاهر دولت در هر دو شرکت خودروسازی کمتر از بیست درصد سهام دارد ولی عملا سایر سهامداران در ترکیب مدیریت این بنگاه ها هیچ نقشی ندارد و این دولتی ها هستند که اداره این شرکت ها را بر عهده دارند. اینکه دولت ها به طور ذاتی در اداره بنگاه های اقتصادی موفق عمل می کنند یا خیر و عزل و نصب های دولتی چقدر کارآمد و موثر هستند را باید از وضعیت حال حاضر صنعت خودرو ارزیابی نمود. شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران (ISQI) به نمایندگی از وزارت صنعت شاخص های مختلفی را از کیفیت محصولات و خدمات در صنعت خودرو ارزیابی می نماید یکی از این شاخص ها که مشابه آن در خارج از کشور نیز توسط موسساتی ارزیابی و منتشر می شود شاخص مطالعه کیفیت اولیه یا IQS است. این شاخص به معنی متوسط تعداد ایرادات مشاهده شده توسط مشتریان در سه ماه اول مالکیت خودروهای صفرکیلومتر است.
آینده صنعت خودروسازی به چه سمتی خواهد رفت؟ موانع آن چیست؟
قیمت قطعات خودرو در حال افزایش است، پس خریداران سهام، به سمت سهم های گروه خودرویی در بخش تولید و تامین قطعات می روند. هدف از این کار، فروش سهم پس از بالاتر رفتن قیمت آن به دلیل افزایش قیمت ارز است. پس تقاضا برای تعدادی از زیرگروه های سهام خودرویی زیاد می شود، اما عرضه مانند قبل است و پیشی گرفتن تقاضا از عرضه، یعنی افزایش قیمت سهم، که منطق و پشوانه ای ندارد. در این زمان حباب قیمت در سهام گروه خودرویی در حال شکل گرفتن است و به زودی سهامداران را تحت تاثیر قرار می دهد.